بررسی اثر محلول پاشی روی، آهن و مس بر تشکیل میوه ی درختان پسته

به منظور بررسی اثر محلول پاشی روی، مس و آهن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی درختان پسته ی رقم اوحدی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال 1389 (بارده) و 1390 (غیربارده) در یکی از باغ های پسته ی رفسنجان انجام گرفت. تیمارها شامل سولفات روی در سه سطح (0، 1000 و 2000 میلی گرم درلیتر)، سولفات مس در دو سطح (0 و 200 میلی گرم در لیتر) و سولفات آهن در دو سطح (0 و 300 میلی گرم در لیتر) بود. تمامی تیمارها در دو زمان متورم شدن جوانه ها و پس از گلدهی اعمال شدند و در مجموع 96 اصله درخت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر متقابل روی با مس و روی با آهن در زمان متورم شدن جوانه های گل بر تشکیل میوه ی اولیه معنی دار است، هم چنین با کاربرد 300 میلی گرم در لیتر آهن، تشکیل میوه ی نهایی بیش از 15 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. رشد رویشی در هر دو زمان و سال تحت تأثیر محلول پاشی روی، مس و آهن قرار گرفت. نتایج نشان داد که طول شاخه های جدید در سال غیربارده بیشتر از سال بارده است. در زمان متورم شدن جوانه ها، تشکیل میوه در فروردین ماه روند کاهشی نشان داد و در همین بازه ی زمانی رشد رویشی با شیب نسبتاً زیادی افزایش یافت. وزن تر و خشک بر سطح مقطع عرضی شاخه نیز در هر دو زمان محلول پاشی تحت تأثیر اثر متقابل روی با مس قرار گرفت، به گونه ای که بیشترین وزن خشک (73/0 گرم در میلی متر مربع سطح مقطع عرضی شاخه) در محلول پاشی پس از گلدهی با مصرف توأمان 300 و 1000 میلی گرم در لیتر، به ترتیب آهن و روی حاصل شد. درصد خندانی و وزن صد دانه نیز در هر دو زمان محلول پاشی تحت تأثیر تیمار ها قرار گرفتند، اما محلول پاشی روی، مس و آهن بر درصد پوکی معنی دار نگردید. هم چنین وزن تر و خشک به ترتیب به میزان 35 و 60 درصد در محلول پاشی زمان متورم شدن جوانه ها نسبت به زمان پس از گلدهی بیشتر بود. نتایج این پژوهش نشان داد که محلول پاشی روی، مس و آهن غلظت این عناصر را در برگ افزایش داد و این افزایش در محلول پاشی پس از گلدهی به علت توسعه ی برگ ها بیشتر بود. به علاوه، محلول پاشی تیمارهای مختلف در هر دو زمان و سال غلظت سایر عناصر را نیز تحت تأثیر قرار داد. بررسی اثر سال آوری نشان داد که غلظت منگنز، فسفر و سدیم برگ در سال بارده نسبت به غیربارده بیشتر است، در حالی که میزان روی، آهن و پتاسیم در سال غیربارده بیشتر بود. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که در خاک های آهکی، محلول پاشی روی، مس و آهن می تواند منجر به بهبود خصوصیات کمی و کیفی پسته شود، هم چنین سال آوری اثر معنی داری بر رشد رویشی و غلظت عناصر برگ دارد.